Halk arasında çene çıkması, çenenin kilitlenmesi, çeneyi açarken ağrı, çeneyi açarken kayma gibi belirtilerle anlatılan çene ve eklem rahatsızlıklarının çeşitli sebepleri vardır. Eklem sorunları, çene eklemlerinin tam açılmama, hiç açılmama, çene açıldıkça yerinden çıkma gibi fonksiyon bozukluklarını kapsar. Eklemin onarımından, eklemin ortadan kaldırılması ve yapay bir eklem protezi yerleştirilmesi gibi farklı girişimlere kadar farklı yollarla sorun çözümlenir. Temporomandibuler Eklem (TME) Bozuklukları, Alt çene eklemi ve/veya çiğneme kaslarını tutan ağrı ve fonksiyon bozukluğu sendromudur. Eklem yüzeyi ve disk arasındaki uyum bozulmuştur. Çene eklemi bozuklukları, günümüzde yaygın bir kesimi etkisi altına almış durumdadır.
Çene eklemi sorunlarında eklemde hangi belirtileri hissederiz?
- Çenede ağrı (Her yutkunuşta, esnemede, çiğnemede, konuşmada ortaya çıkan batıcı ve şiddetli bir ağrı olabileceği gibi, sürekli ve donuk bir ağrı da olabilir. Ağrı, eklemin yer aldığı, hemen çene önündeki bölgede olabileceği gibi birçok yere de yansıyabilir. Ağrı, ekleme yapışan kaslarda spazm oluşturarak yüze, başa, kulağa ve çeneye yansıyabilir.)Çeneyi açamama ya da kısıtlı açma.
- Ağzı açıp kapatırken eklemden ses gelmesi
- Baş dönmesi,
- Kulak ağrısı ve/veya kulakta çınlama,
- Sık görülen baş bölgesinde ağrı, boyun bölgesinde ağrı, kola vuran ağrı,
- Yüzün her iki yanında hafif şişlik
- Çene eklemi bölgesinde kaslarda spazm.
Çene Eklemi Sorunlarının Tedavileri
Çene Eklemi, vücudun en farklı eklemlerinden biridir. Eklem, ağzın açılıp kapanmasına ve yiyecekleri çiğnememize yarayan alt ve üst çenenin kaslar yardımıyla birbirine bağlanması ile oluşur. Sorunların tedavisi, koyulan teşhise göre, basitten karmaşık tedaviye kadar farklılıklar içerir. Basit bir gece koruyucusundan, açık eklem cerrahisine kadar ilerleyen tedaviler vardır. Hasta öncelikle önlem olarak yemek yerken ve esneme hareketleri sırasında ağzını çok açmamalı, çok sert ve katı yiyecekler yememelidir. Gerektiği durumlarda tedavi sırasında hekim hastasına kas gevşetici ve ağrı kesiciler önerebilir.
Çene eklemi problemleri dişlerde olan mevcut çapraşıklıklar, eksik dişlerin sebep olduğu boşluklar, tek taraflı çiğneme, diş dizim bozuklukları, çeneler arasındaki ilişki bozuklukları, diş sıkma ya da gıcırdatma, stres, çenelere ya da eklem bölgesine gelen direkt travma (kaza ya da darbe sonucu), eklemin gelişimsel defektleri (hipoplaziler vs.) dejeneratif eklem rahatsızlıkları (osteoartritis, artroriz), otoimmün hastalıklar (romatoid artrit, lupus), nedeniyle olabilir ya da var olan eklem problemlerini bu sorunlar arttırabilir. Dişlerin ve çenelerarası ilişkinin bozulduğu durumlarda kapanış ve diş dizilimi bozukluklarınızın giderilmesi, yani ortodontik ya da protetik tedavilerin yapılması gerekir. Ayrıca ortodontistiniz, gerektiğinde çene cerrahı ile birlikte ekleme yönelik tedaviler de önerebilmektedir.
Bugün çok ileri tekniklerle eklem problemlerinin teşhisi ve tedavisi yapılmaktadır. Elektromyography (EMG), özel bilgisayarlı analizler ve düşük sıklıkta Transcutenous Electroneural Stimulation (TENS) Sonography, kullanılabilir.
Yeni kullanılan teknikler ile eklem problemleri daha kısa sürelerde teşhis edilerek, tedaviye daha erken başlanması ve daha doğru tedaviler yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir. Önemli olan her hastalıkta olduğu gibi, hastanın problemi olduğunda geçer diye uzun süre beklemesi yerine hemen işin uzmanına başvurup, sorunun daha kötüleşmeden tedaviye başlanmasıdır.